Według specjalistów około 17% Polaków cierpi na szumy uszne, co czyni je jednym z najczęściej spotykanych problemów zdrowotnych. Są tak popularne, że niemal każda osoba chociaż raz doświadczyła ich w swoim życiu!

Szumy uszne to słyszenie dźwięków w sytuacji gdy, tak na prawdę nie ma żadnego dźwięku w otoczeniu. Często opisywane są jako dzwonienie, ale mogą też brzmieć jak stukanie, bzyczenie, syk, gwizdanie, szmer lub warkot. U większości z nas epizodyczne szumy są efektem ekspozycji na głośne dźwięki (np. wyjście na koncert) i mijają po kilku godzinach. Czasem jednak trwają dużo dłużej, powracają i powodują wyraźny dyskomfort. Jeśli zauważasz u siebie szumy trwające ponad 5 minut i powtarzające się częściej niż raz w tygodniu zgłoś się do lekarza.

Szumów nie można bagatelizować – choć same w sobie nie są chorobą to mogą być symptomem innych problemów zdrowotnych. W większości przypadków szumy uszne są reakcją mózgu na uszkodzenie w układzie słuchowym. Często są powiązane z ubytkami słuchu, ale istnieje też niemal 200 różnych zaburzeń zdrowotnych, w których jednym z objawów są właśnie szumy uszne. Badania w poszukiwaniu stuprocentowo skutecznego lekarstwa na chroniczne szumy prowadzone są od lat – najlepsze efekty przynosi terapia dźwiękowa w połączeniu ze świadomym, specjalistycznym poradnictwem.

Jeśli zauważyłeś u siebie niepokojące objawy zalecamy byś niezwłocznie udał się do specjalisty posiadającego wiedzę i doświadczenie w pracy z pacjentami cierpiącymi na szumy uszne. Celem pierwszej konsultacji będzie lepsze zrozumienie Twojej historii – wydarzeń, które mogły wywołać powstanie szumów usznych, tego jak są dokuczliwe, jak brzmią i w jaki sposób na Ciebie wpływają. Ważne abyś zagłębił się w te tematy, ponieważ pomoże to określić w jakim kierunku powinna pójść terapia Twoich szumów usznych tak, aby przyniosła najlepsze rezultaty.

Jako element terapii zalecane jest wykorzystanie bezpłatnej aplikacji ReSound Relief™. Możesz zainstalować ją na dowolnym telefonie lub tablecie (z systemem Android lub iOS). Wykorzystuje ona kombinację dźwięków terapeutycznych i ćwiczeń relaksacyjnych, które mają za zadanie odwrócić Twoją uwagę od szumu w uszach. W tym celu możesz skorzystać z gotowych dźwięków – kombinacji melodii i szumów natury takich jak wodospad, strumień czy morskie fale. Z aplikacji możesz korzystać ze słuchawkami lub w połączeniu z aparatem słuchowym ReSound wyposażonym w generator szumów – wówczas dźwięki będą przesyłane bezpośrednio do Twoich aparatów słuchowych. Jest to szczególnie wygodne dla osób, które oprócz szumów usznych cierpią na niedosłuch.

Aplikacja ReSound Relief™ to również potężna baza wiedzy – pomoże Ci zrozumieć i kontrolować Twoje szumy uszne. Sekcja z informacjami wyjaśnia wszystko, co musisz wiedzieć o szumach, podczas gdy pozostała część tej sekcji powie Ci o terapiach i ćwiczeniach, które mogą pomóc złagodzić negatywny wpływ szumów na Twoje życie. Pamiętaj jednak, że aplikacja nie wyleczy Twojego szumu usznego, ani nie zastąpi wyszkolonego profesjonalisty, poradnictwa ani zabiegów. Jest dodatkowym wsparciem, narzędziem z którego może korzystać specjalista i pacjent jako element terapii szumu usznego.

Współautorzy aplikacji:

• Pliki dźwiękowe do sekcji o oddychaniu dostarczone przez Dr Jennifer Gans
• Pliki z ćwiczeniami dostarczone przez Dartmouth College
• Wkład do działu o Nauczaniu Umiejętności Progresywnego Zarządzania Szumami Usznymi (Radzenie Sobie z Szumami) autorstwa National Center for Rehabilitative Auditory Research (NCRAR) of Veteran Affairs (VA).

Problemy ze słuchem ma 6 mln Polaków. U osób starszych nawet niewielkie niedosłuchy znacznie zwiększają ryzyko depresji, dorosłym utrudniają życie zawodowe i społeczne, u najmłodszych powodują duże problemy w nauce.

Ubytki słuchu nie wybierają sobie ofiar, co więcej, bardzo często przez długi czas pozostają niewidoczne. Małe dziecko przecież nie powie, że gorzej słyszy. Może nawet nie wiedzieć, co to znaczy „gorzej słyszeć”, bo nigdy mogło nie słyszeć inaczej. Dorośli często nie dostrzegają lub bagatelizują swój problem niedosłuchu i stosują takie same wymówki „mówisz za cicho”, „w telewizji mówią niewyraźnie, kiedyś lepiej uczyli dykcji”. Mogą często prosić o powtórzenie wypowiedzi. Niedosłyszący seniorzy wycofują się z życia społecznego, unikają sytuacji w których mogą czegoś nie usłyszeć, nie zrozumieć. W każdym wieku niedosłuch prowadzi do poważnych konsekwencji.

Dorośli

Osoby dorosłe często same nie zdają sobie sprawy, że mogą mieć problem. Słuch zazwyczaj pogarsza się stopniowo – niepostrzeżenie. Dodatkowo nasz mózg stara się kompensować ubytki – choć nie jesteśmy tego świadomi, pomagamy sobie czytaniem z ruchu warg, czy naturalnym zbliżaniem się (nachylaniem) do rozmówcy. Z udaniem się do lekarza nie wolno zwlekać – jeśli zauważasz u siebie lub u swoich bliskich jeden z poniższych objawów wskazana jest konsultacja i przeprowadzenie szczegółowych badań słuchu:

• Często prosisz o powtórzenie
• Słyszysz mowę, ale nie rozumiesz co się do Ciebie mówi
• W sytuacjach hałaśliwych (np. w czasie spotkania w kilka osób) masz problem ze śledzeniem i uczestniczeniem w rozmowie
• Szybko się męczysz
• Słyszysz szumy, piski lub buczenie w uszach
• Bolą Cię uszy

Dzieci

Dzieci same mają małą szansę zauważyć (i zakomunikować), że gorzej słyszą – ciężar odpowiedzialności spoczywa tu na rodzicach, opiekunach, nauczycielach. Dzieci słabiej słyszące mają zwykle kłopoty z komunikacją, głośno mówią (krzyczą), wymagają powtarzania poleceń, a w wieku szkolnym mają problemy z nauką – bywają określane jako niegrzeczne i zdekoncentrowane. Czasami izolują się od rówieśników. Pamiętajmy też, że mowa jest powiązana ze słuchem, wada słuchu powoduje zaburzenia w rozwoju mowy, który trwa do 6 roku życia. Często zdarzają się że dzieci, które mają wybiorczo uszkodzony słuch nie słyszą pewnych częstotliwości co powoduje, że dociera do nich zniekształcony komunikat. Przykładowo zamiast komunikatu słownego „kaloryfer” może docierać „kanonyfer” i taki dźwięk dziecko później powtarza w mowie. Dlatego w przypadku zauważenia takich problemów w pierwszej kolejności powinno się zbadać słuch dziecka, a dopiero po wykluczeniu problemów na tym polu, zająć się terapią logopedyczną. Najważniejszymi przyczynami problemów ze słuchem u dzieci są choroby, skutki uboczne lekarstw i hałas. Co szczególnie ważne – rodzice i opiekunowie są w stanie ograniczyć zagrożenie w każdym z tych przypadków.

Seniorzy

Szacuje się, że co druga osoba po 65 roku życia może mieć problemy ze słuchem. To poważny problem społeczny, gdyż kłopoty ze słuchem prowadzą u seniorów do wyobcowania, depresji, zaburzeń funkcji poznawczych czy epizodów zaburzeń pamięci. Niedosłuch związany z wiekiem może pojawić się już w czwartej dekadzie życia i pogłębiać się stopniowo, osiągając różny poziom w następnych okresach życia. Jest to tzw. niedosłuch Presbyacusis, spowodowany po prostu starzeniem się organizmu. Zazwyczaj w pierwszej kolejności następują problemy ze słyszeniem w zakresie wysokich częstotliwości. W efekcie seniorzy mają trudności z rozumieniem mowy, zwłaszcza w trudnych warunkach akustycznych np. na ulicy, w głośnych, gwarnych miejscach. Seniorzy dotknięci niedosłuchem często ukrywają swoje dolegliwości przed otoczeniem – unikają sytuacji, w którym mogą czegoś nie zrozumieć (rozmów telefonicznych, gwarnych spotkań towarzyskich czy samodzielnego załatwiania spraw w urzędach). Jednak, mimo zachowywania pozorów normalności, problemy z komunikowaniem się i przyswajaniem informacji przekładają się bezpośrednio na utrzymanie sprawności i niezależności.

Nowoczesna medycyna i innowacyjne technologie mogą pomóc niedosłyszącym pacjentom w każdym wieku. Jeśli tylko zauważysz niepokojące objawy u siebie lub swoich bliskich udaj się na konsultacje do otolaryngologa.